‘Mijn schone benen werden alom
geprezen’
GENT Als
eerste stad in België koos Gent voor zijn ombudsdienst een vrouw. Voor iedereen
die van oordeel is dat zijn klacht over een stadsdienst, het OCMW
Gent, het Stadsontwikkelingsbedrijf Gent of Ivago niet voldoende door de dienst
zelf is behandeld, springt ombudsvrouw Rita Passemiers in de bres.
Rita Passemiers (1952) behandelt, in alle
onafhankelijkheid, klachten. “Ons takenpakket is vrij groot maar vergis je niet,
wij zijn geen algemene klachtendienst. Ik zie mezelf niet als de klaagmuur van
Gent. Via bemiddeling tracht mijn team
problemen van burgers op te lossen, zoekt naar de oorzaken en doet
aanbevelingen aan het stadsbestuur. We maken mensen die verdwaald zijn in de
administratieve molen wegwijs”. Vooral discretie is haar handelsmerk. “Mensen
zijn mondiger geworden, brutaler ook. Heel af en toe komt hier wel eens iemand boel maken, zijn stem verheffen, op
tafel slaan. Kwaad zijn is energieverlies. Maar ik heb methodes om luidruchtige
klagers rustig te krijgen. Mensen mogen hun gezicht niet verliezen, men moet
iedereen hun waardigheid laten behouden. Dikwijls een moeilijke
evenwichtsoefening. Ik ben een koorddanseres tussen bestuur, ambtenaren en
burgers. Ik ben geen rechter maar een bemiddelaar. Als ombudsvrouw kan ik niets
afdwingen maar er wordt naar mij geluisterd”.
Zuinigheid is het begin van goed bestuur
Na een carrière als
journalist bij de regionale nieuwsdienst van de radio hield ze het plots voor
bekeken, het werd tijd voor een professionele switch. “Onder druk van de
omstandigheden worden de grootste uitvindingen gedaan. Ik heb uitdagingen
nodig. De vacante betrekking van ombudsman/vrouw heb ik gevonden tussen de
werkaanbiedingen in De Streekkrant”. Een droomjob zegt ze zelf, haar op het
lijf geschreven. “Ik ben van geboorte een Hollandse,
maar later Belg geworden. Ik zal het maar zelf zeggen voor je het vraagt:
ja, ik ben zuinig! Zuinigheid is het beginsel van goed bestuur. Bij de ombudsdienst
sparen we spontaan waar het kan. Maar ik ben niet zot, we gaan niet horizontaal
in de uitgaven snijden”. Passemiers mijmert en vertelt dat ze van jongs af aan
een onafhankelijke vrije vogel was, een geëmancipeerde vrouw. “Nogal
tegendraads ook. Het begon al bij de geboorte, ik werd omgekeerd geboren, een
stuitligging. Toen ik bij de radio werkte charmeerde de interesse van mannen
mij wel maar geen enkele vent moest het zich riskeren mij lastig te vallen. Iemand
met losse handjes kwam best niet in mijn buurt. Maar eigenlijk viel dat allemaal
best mee, er stonden daar nogal wat homo’s op de loonlijst. Ik heb mijn
carrière niet horizontaal gemaakt”. (lacht). Rita Passemiers brengt nu
beroepshalve haar dagen door onder het Belfort, in de oude Gentse
stadsgevangenis De Mammelore. “Ik zit hier achter tralies maar ’t is een unieke
locatie”.
Je zou het haar zo
direct niet aangeven, maar de ombudsvrouw heeft een sportief verleden. “Aan
damesvoetbal gedaan. Mijn schone benen werden alom geprezen. Het beklimmen van
de Mont Blanc staat zelfs op mijn palmares”. Tijden veranderen, net zoals
interesses. “Ik hou van lekker eten zonder te overdrijven. Het kookboek van de
boerinnenbond is nooit veraf. Eenvoudige en simpele maaltijden weet ik te
waarderen. Op restaurant steel ik de culinaire hoogstandjes met m’n ogen. Maar
thuis eten, samen met vrienden, dat is het summum”.
Tot slot nog graag een
levenswijsheid van een verstandige vrouw? Lang moet Rita niet nadenken: ‘Het
zijn goede vrienden die niet klagen’. Of dat van toepassing is op haar eigen kookkunst
thuis durf ik niet te vragen. We nemen afscheid van de ombudsvrouw. De
fotograaf krijgt 3 zoenen, ondergetekende moet tevreden zijn met een stevige
handdruk. Waar kan ik naartoe met een klacht hierover?
Er zijn teveel indirecte belastingenAan werk geen gebrek. “Omdat we laagdrempelig zijn heeft men de weg naar de ombudsdienst gevonden. Alle leeftijden en opleidingsniveaus komen langs. Zowat 33 % is van een andere origine. Eenvoudig en met zo weinig mogelijk bureaucratie functioneren werpt zijn vruchten af. Maar de ombudsdienst is geen kliklijn, laat dat duidelijk zijn”. Het aantal dossiers verminderd. Uit de jaarverslagen blijkt dat Gentenaars klagen over van alles en nog wat. “Toch zijn er opmerkelijk weinig klachten over onvriendelijkheid, lange behandelingstermijnen of administratieve fouten. De ambtenarij is klantvriendelijk geworden, een enorme evolutie. Klachten over mobiliteit scoren bijzonder hoog. Het parkeerbeleid is een vaak terugkomend item, een luxeprobleem”. Los van de gegronde klachten vangt Rita Passemiers ook signalen op, eigenlijk uitingen van ongenoegen. De kloof tussen arm en rijk is bijzonder groot. Steeds meer mensen hebben het moeilijk om elke maand de eindjes aan elkaar te knopen. Ook dat komt in het vizier van een ombudsdienst. “Er zijn teveel indirecte belastingen. Velen zitten echt op hun tandvlees. Dagelijks wordt ik geconfronteerd met armoede, hoge huur- en energieprijzen, lage pensioenen. Soms lijkt het wel David en Goliath, burgers versus overheid. Ik kan bij problemen tussenkomen maar niets arrangeren! Deurwaarders treden soms hard op, ook hier pleit ik voor enige coulance. De overheid moet redelijk zijn in kleinere zaken, zoals onbetaalde facturen en retributies. Een simpel telefoontje kan veel oplossen, zonder dat daarvoor de hele administratieve molen moet op gang worden gebracht”. Rita wil vooral onthouden wat niet op te lossen was, neemt haar werk niet mee naar huis, kan de knop omdraaien en wil niet vervroegd met pensioen. “Ik ben zeker niet onmisbaar, ben best vervangbaar? Maar ik doe toch mijn werk zo graag”.
Doe maar gewoon
Rita Passemiers, licentiate geschiedenis en pers-en
communicatiewetenschap, was 20 jaar radiojournaliste bij VRT/Radio 2 en is sinds
1997 ombudsvrouw van de Stad Gent en het OCMW en is bevoegd voor Ivago en het Stadsontwikkelingsbedrijf
Gent. Ze is auteur van verschillende publicaties vooral omtrent ombudswerk en
wordt aanzien als een autoriteit op dat vlak. “Als kind droomde ik van een job
in de diplomatie, het had zo iets chique. Ook dokter worden zag ik wel zitten.
Het bleef bij ‘doktertje spelen’ want ik koos uiteindelijk voor de richting geschiedenis. Het 1e meisje in
mijn dorp dat naar de universiteit mocht gaan, dat was uniek, daar werd toen
nogal over gesproken”. Eén ding weet ze nu wel zeker: ‘Journalistiek, het is
mooi geweest maar dat nooit meer. Ik heb hier in Gent als ombudsvrouw mijn
draai gevonden”. Haar levensmotto: ‘Doe maar gewoon, dat is al gek genoeg”. Frans Van Damme
Artikel gepubliceerd in De Streekkrant, regio groot Gent-Deinze, week 43/2014
Geen opmerkingen:
Een reactie posten